Wat is internering?

Indien een persoon met een psychische kwetsbaarheid en/of verstandelijke beperking een misdrijf pleegt, en omwille van zijn mentale toestand niet strafrechtelijk verantwoordelijk kan worden gesteld voor zijn daden, kan hij worden geïnterneerd.

De rechter kan slechts een interneringsmaatregel opleggen, nadat een forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek heeft plaatsgevonden.

De internering is een veiligheidsmaatregel (geen straf) van onbepaalde duur en heeft een dubbel en evenwaardig doel: de maatschappij beschermen en aan de geïnterneerde persoon de nodige zorgen bieden zodat hij/zij een menswaardig leven kan leiden en zich zo maximaal mogelijk kan re-integreren in de samenleving.

De Kamer voor de Bescherming van de Maatschappij beslist over de uitvoering van de maatregel. Deze rechtbank kan bijvoorbeeld beslissen om de persoon te plaatsen in een specifieke afdeling voor geïnterneerde personen in een penitentiaire inrichting of te oriënteren naar een gepast zorgaanbod zoals een psychiatrisch ziekenhuis of ambulante hulpverlening.

De pleger van het misdrijf wordt dus niet enkel gezien als een risico voor de maatschappij, maar tevens als een persoon die nood heeft aan zorg, behandeling en begeleiding.

De interneringswet

Het wettelijk kader wordt gevormd door de wet van 5 mei 2014 betreffende de internering.

De huidige wetgeving verbetert de rechtspositie van zowel geïnterneerde personen, als slachtoffers.

Daar waar in het verleden de aandacht vooral uitging naar het beschermen van de maatschappij, wordt in de huidige wetgeving het recht op zorg aan geïnterneerden op een gelijkwaardig niveau getild en wordt zorg als een afdwingbaar recht ingeschreven in de wet.

Verder is:

  • de interneringsdrempel verhoogd (de interneringsmaatregel kan enkel nog uitgesproken worden bij strafbare feiten die de psychische of fysieke integriteit aantasten of bedreigen),
  • een voorafgaand forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek verplicht,
  • het toezicht op de interneringsmaatregel toevertrouwd aan een voltijds en multidisciplinair samengesteld rechtscollege (Kamer voor de Bescherming van de Maatschappij),
  • er een uitbreiding van uitvoeringsmodaliteiten (vb. elektronisch toezicht),
  • er een verankering van de rechten van de geïnterneerde persoon en slachtoffers in procedures.